Căn cứ vào Định hướng và Chỉ dẫn đào tạo linh mục của Hội đồng Giám mục Việt Nam cho việc đào tạo tạo linh mục giai đoạn trước Đại Chủng viện, được sự đồng ý của Đức Giám mục giáo phận, Ủy ban Mục vụ Ơn gọi (UBMV Ơn gọi) dự thảo chương trình đạo tạo Tu sinh và Tiền Chủng viện (TCV) trong giáo phận Hưng Hóa từ năm 2013 như sau:
1. Giai đoạn tìm hiểu ơn gọi:
1.1. Mục đích:
Mục đích của giai đoạn tìm hiểu ơn gọi sẽ giúp cho tu sinh khám phá và thanh luyện động lực ơn gọi để có được “ý ngày lành” là động lực tình yêu đối với Chúa Giêsu (số 215) thể hiện qua những tham gia tích cực và trung thành vào các buổi tĩnh tâm, học hỏi, các công tác do UBMV Ơn gọi tổ chức.
Các ứng sinh trong giai đoạn này phải chứng tỏ cho thấy bản thân mình có những khả năng thích hợp với đời sống linh mục trong các lĩnh vực:
- Nhân bản: có đủ sức khỏe thể lý, tâm lý, trưởng thành tình cảm, trưởng thành về sử dụng tự do với những chọn lựa và hành vi tốt đẹp (cách sử dụng thời giờ, sử dụng tiền bạc, những dấn thân hy sinh phục vụ…), tinh thần liên đới và trách nhiệm trong đời sống sinh hoạt hàng ngày.
- Trí thức: có đủ khả năng học tập nghiên cứu và một trí phán đoán tốt.
- Thiêng liêng: tham gia trung thành các việc đạo đức, sổ sách thiêng liêng
- Mục vụ: có những thao thức, nhiệt tình sáng kiến khi tham gia công tác mục vụ (số 230).
1.2. Tuyển chọn và thời lượng đào tạo:
- Các mầm ơn gọi linh mục và đời sống thánh hiến của thanh thiếu niên nam nữ trong các giáo xứ cần được sự cổ vũ và nuôi dưỡng từ cha xứ, các bậc phụ huynh và cộng đoàn dân Chúa trong giáo xứ, giáo họ ngay từ khi các em đang học ở Trung học Cơ sở hoặc Trung học Phổ thông (lớp 6-12).
- Đối với chương trình đào tạo linh mục triều cho giáo phận: sau khi tốt nghiệp phổ thông Trung học, các ứng sinh nam được cha xứ giới thiệu với UBMV Ơn gọi của giáo phận, tham dự kỳ tĩnh tâm nhập tu hàng năm (thường tổ chức vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8), để các em chính thức theo đuổi chương trình đào tạo linh mục của giáo phận.
- Thời gian của giai đoạn tìm hiểu ơn gọi đối với giáo phận Hưng Hóa trong hiện tại là 1-2 năm tùy theo sự tiến bộ của ứng sinh. Sau đó các ứng sinh này sẽ được tuyển vào giai đoạn kế tiếp, giai đoạn Tiền Chủng viện (2-3 năm).
- Trong trường hợp các tu sinh theo học ở các trường Đại học, Cao đẳng, thời gian tìm hiểu này có thể hơn 2 năm, tùy thuộc vào chọn lựa của đương sự.
1.3. Chương trình đào tạo:
- Đối với tu sinh theo học chương trình đại học, cao đẳng, UBMV Ơn gọi sẽ sắp xếp các thầy đồng hành và linh hướng để giúp các em trong đời sống kỷ luật và thiêng liêng hằng ngày. Kể từ năm 2013, các tu sinh giáo phận Hưng Hóa chỉ được theo học hệ chính quy tại một số trường Đại học – Cao Đẳng sau:
+ Các trường Sư phạm hoặc Khoa học Xã hội Nhân Văn với các khoa: Văn, Lịch Sử, Địa Lý, Tâm Lý, Xã hội học...
+ Các trường ĐH – CĐ với các khoa ngoại ngữ: Anh, Pháp, Trung.
Do đó các ứng sinh nên tham vấn ý kiến với UBMV Ơn gọi trước khi đăng ký thi tuyển vào ĐH-CĐ.
+ Những trường hợp ngoại lệ khi các em tu sinh học các trường khác với qui định chung, phải được sự đồng ý của Đức Giám mục giáo phận.
Giáo phận sẽ hỗ trợ 50% học phí và sắp xếp chỗ ở (nếu có thể) cho các tu sinh theo học các trường ĐH – CĐ trên.
- Đối với các tu sinh không muốn hoặc không có khả năng theo học các trường ĐH – CĐ đúng với yêu cầu của UBMV Ơn gọi, các em sẽ được qui tụ học tiếng Anh và Việt văn trong thời gian 1- 2 năm tại một địa điểm trong giáo phận. Giáo phận sẽ hỗ trợ chỗ ở và trả lương giáo viên, còn các chi phí sinh hoạt khác tu sinh phải tự lo liệu.
- Tất cả các tu sinh trong giai đoạn tìm hiểu phải tham dự kỳ tĩnh tâm tháng tại Tòa Giám mục hoặc một địa điểm do UBMV Ơn gọi tổ chức.
2. Giai đoạn Tiền Chủng viện:
2.1. Mục đích:
Mục đích của giai đoạn TCV là tiếp tục đào tạo về động lực ơn gọi và những khả năng thích hợp với đời sống linh mục, nhất là tinh thần sống cộng đoàn.
- Động lực ơn gọi – khám phá niềm vui theo Chúa: khám phá được lời mời gọi của Chúa, cảm nhận được tình yêu Chúa qua lời mời gọi ấy và có một chọn lựa quảng đại, đáp trả lại lời mời gọi qua đời sống đạo đức, siêng năng cầu nguyện, hiệp thông với anh em trong cộng đoàn tu trì và thực hành sống ba lời khuyên phúc âm: khiết tịnh, khó nghèo, vâng phục trong niềm vui và bình an (số 234).
- Khả năng thích hợp cho đời sống linh mục:
+ Nhân bản: có được sự trưởng thành tình cảm, trưởng thành về sử dụng tự do và lương tâm luân lý; có được những phán đoán tốt - xấu dựa trên tiêu chuẩn là Lời Chúa và sự hướng dẫn của Giáo hội, hướng đến thực hành những điều tốt, tránh xa điều xấu (số 235-237).
+ Trí thức: học tập các môn học cần thiết tạo nền tảng tri thức để tiếp tục theo học chương trình triết học và thần học tại Đại Chủng viện.
+ Thiêng liêng: hướng đến phẩm chất của các việc thực hành đạo đức, xây dựng một đời sống đức tin khởi đi từ lòng khao khát tìm Chúa, gặp Chúa và đi theo Chúa trong lòng Giáo hội (số 238). Cố gắng loại bỏ những cản trở đối với ơn gọi linh mục như: giải trí thiếu lành mạnh, quan hệ tình cảm không thích hợp với đời tu, những thói hư tật xấu… để tâm hồn được thanh luyện mỗi ngày một tốt hơn (số 239).
+ Mục vụ: đào tạo cho mỗi ứng sinh có một “tâm hồn tông đồ” với những ký năng mục vụ giáo lý sinh hoạt thiếu nhi, giới trẻ; xây dựng tương quan tốt đẹp với mọi người và lòng nhiệt thành trong việc dấn thân phục vụ (số 243-244).
2.2. Tuyển chọn và thời lượng đào tạo:
- Các tu sinh hoàn thành giai đoạn tìm hiểu sẽ được dự thi vào Tiền Chủng viện. Căn cứ vào điểm thi và phỏng vấn cá nhân của đương sự với người có trách nhiệm về ý muốn ngay lành và động lực chính đáng theo đuổi ơn gọi, ứng sinh sẽ nhận được giấy báo của UBMV Ơn gọi tập trung để học năm thứ nhất Tiền Chủng viện tại giáo phận.
- Các tiền chủng sinh sau khi hoàn tất chương trình năm thứ nhất (nếu đủ tư cách và đạt điểm học tập), sẽ được chuyển lên học tiếp chương trình TCV năm thứ hai.
- Sau khi hoàn tất chương trình TCV năm thứ 2, các ứng sinh này hội đủ điều kiện để dự thi vào Đại Chủng viện thánh Giuse Hà nội.
- Mỗi tiền chủng sinh được phép dự thi Đại Chủng viện tối đa 3 lần. Những ai vượt qua được kỳ thi Đại Chủng viện sẽ được Đức Giám mục giáo phận gửi vào học chương trình Đại Chủng viện Hà Nội hoặc Đại Chủng viện khác.
- Sau khi thi đỗ vào Đại Chủng viện, nếu vì lý do các Đại Chủng viện hạn chế số lượng chủng sinh gia nhập hoặc các tiền chủng sinh chưa đạt những yêu cầu khác (sức khỏe, hoàn cảnh…) để có thể theo học tại Đại Chủng viện, họ sẽ được gửi đến các giáo xứ thực tập mục vụ, đồng thời tiếp tục theo học một vài môn học cần thiết theo chương trình của UBMV Ơn gọi.
2.3. Chương trình đào tạo:
2.3.1. Tiền Chủng viện năm thứ nhất:
Các tiền chủng sinh sẽ được đào tạo tập trung trong các lĩnh vực chính yếu thuộc nhân bản, tri thức và thiêng liêng, chuẩn bị cho việc đào tạo mục vụ.
Các tiền chủng sinh sẽ được học các môn: nhân bản, giáo lý, tiếng Anh, Việt văn, Tu đức, sư phạm giáo lý cấp I, nhạc lý và xướng âm căn bản.
2.3.2. Tiền Chủng viện năm thứ II:
Các tiền chủng sinh tiếp tục được đào tạo tập trung trong các lĩnh vực nhân bản, tri thức, thiêng liêng và mục vụ.
Các môn học trong năm thứ II Tiền Chủng viện bao gồm: Nhân bản, Tu đức, Giáo lý Dự tòng, tiếng Anh, tiếng La tinh, Việt văn, Lịch sử Việt nam và Giáo hội, phương pháp làm việc, đàn Organ và tham gia mục vụ những ngày cuối tuần tại các giáo xứ.
2.3.3. Tiền chủng viện năm thứ III:
Các tiền chủng sinh được gửi tại các giáo xứ để giúp mục vụ, nhưng họ vẫn phải dành hơn một nửa thời gian cho việc học tập tập trung về các môn ngoại ngữ, Tu đức, đồng thời phải hoàn thành những nhiệm vụ học tập khác được Ban Đào tạo giao cho.
Nguyện xin Đức Mẹ Maria, thánh Cả Giuse, và các Thánh Tử Đạo Việt Nam luôn cầu bầu che chở, để công việc đào tạo tu sinh giai đoạn trước Đại Chủng viện của giáo phận luôn đạt được kết quả theo thánh ý Chúa.
